Borsa neden düşüyor, savaş zamanı hangi hisseler artar?

Orta Doğu'da tırmanan İsrail-İran gerilimi, küresel piyasaları olduğu gibi Borsa İstanbul’u da etkisi altına aldı. BİST 100 endeksi haftanın son işlem gününe sert bir düşüşle başladı. Sabah saatlerinde %3,71 oranında değer kaybeden endeks, 9.166 puan seviyesine kadar çekildi. Jeopolitik risklerin artmasıyla birlikte Borsa İstanbul da güne sert düşüşler sonrası borsa neden düşüyor, savaş zamanı hangi hisseler artar soruları gündemde yerini koruyor.
BORSA NEDEN DÜŞÜYOR?
İsrail’in İran’a saldırı gerçekleştirdiğine yönelik haberlerle birlikte endeksin güne %3,71 kayıpla başlaması, yatırımcıların riskten kaçınma eğilimini artırdı. Dün de benzer bir şekilde %-1,71’lik değer kaybı yaşayan BİST 100, 9.520 puandan kapanmıştı.
Ata Yatırım tarafından yapılan değerlendirmede, kısa vadeli teknik göstergelerde belirgin bir zayıflama olduğu, alımların yerini genele yayılan satışlara bıraktığı belirtildi. Endeksin 9.445 seviyesinin altına sarkması, teknik olarak geri çekilmenin hızlanabileceği ihtimalini de güçlendirdi.
Saldırılar sonrası İsrail'in olağanüstü hal ilan etmesi ve ordunun İran’a karşı geniş çaplı operasyonlara başladığını açıklaması, piyasalardaki satış baskısını artırdı. Aynı zamanda İran’ın misilleme olarak sivil bölgeleri hedef alabileceği iddiası, çatışmanın büyüme ihtimalini kuvvetlendirdi.
Gelişmeler finansal piyasalarda korku endekslerini yükseltirken, hisse senetleri cephesinde sert satışların görülmesine neden oldu. Belirsizliğin artmasıyla birlikte yatırımcılar riskten kaçınmaya yöneldi bu da borsalarda düşüşü beraberinde getirdi.
SAVAŞ ZAMANI HANGİ HİSSELER ARTAR?
Savaş dönemlerinde genellikle savunma sanayii, enerji ve emtia sektörlerindeki şirketler dikkat çeker. Son yaşanan gelişmeler ışığında da benzer bir tablo oluştu. İsrail'in İran'a saldırısı ve ardından gelen jeopolitik tırmanış, özellikle petrol fiyatlarının hızla yükselmesine neden oldu.
Ham petrol vadeli işlemlerinin yüzde 8'e yakın artarak varil başına 73 doların üzerine çıkması, enerji sektörüne olan ilgiyi artırdı. Bu süreçte petrol üretimiyle bağlantılı hisselerin ön plana çıkması muhtemel görülüyor.
Savaşın arz zincirini kesintiye uğratma ihtimali, özellikle Hürmüz Boğazı gibi stratejik bölgelerdeki hareketliliğin artması, petrol şirketlerinin değer kazanmasına zemin hazırlıyor.
Savaşın siber saldırı tehditlerini artırması, dijital güvenlik çözümleri sunan şirketlerin önemini yükseltiyor. Jeopolitik çatışmaların daha geniş boyutlara ulaşma riski karşısında, hükümetler ve büyük şirketler savunma ve güvenlik harcamalarını artırma yoluna gidiyor.
Emtia fiyatlarındaki yükseliş, altın ve değerli metallerle ilgilenen firmaların da yatırımcıların odağına girmesine neden oluyor.
BORSALAR SAVAŞ DÖNEMLERİNDEN NASIL ETKİLENİR?
Borsalar genel manada savaş dönemlerinde ilk tepkiyi düşüş yönünde veriyor. Düşüşler genellikle kısa vadeli olurken, çatışmanın seyri, kapsamı ve süresi piyasalardaki genel eğilimi belirliyor.
İsrail’in İran’a yönelik başlattığı saldırılar sonrası ortaya çıkan belirsizlik ve korku, yatırımcı davranışlarını doğrudan etkiliyor. Geniş çaplı bir savaşın çıkma ihtimali, enerji kaynaklarının kontrolü, bölgesel ticaretin kesintiye uğrama riski ve sivil hedeflerin zarar görmesi gibi unsurlar, ekonomik büyümeye dair beklentileri baskılıyor.